Beton – czym jest i skąd się wziął?

Beton to kompozyt, który powstaje z połączenia spoiwa, jakie stanowi cement oraz wypełniacza, którym jest kruszywo. W zależności od pożądanych właściwości dodawane są również różnego rodzaju mieszanki, ponadto w kompozycie betonowym znajdujemy wodę. We współczesnym budownictwie jest to najczęściej i najpowszechniej wykorzystywany materiał.

Beton został wynaleziony oraz użytkowany w w budownictwie w Asyrii, a następnie w starożytnym Rzymie. Wtedy znany był, jako sztuczny kamień. Przez wiele lat zmieniała się koncepcja składników, które służyły do tworzenia „sztucznego kamienia”. W wiekach średnich zapomniano o nim, z kolei w okresie gotyku stosowano mieszaninę zaprawy wapiennej wraz z piaskiem, celem tworzenia powtarzalnych elementów dekoracyjnych. Z kolei materiał budowlany, który dziś znany jest, jako beton, upowszechnił się w XIX wieku, po wynalezieniu betonu portlandzkiego.

Klasyfikacja betonu

Uwzględniając różne właściwości oraz cechy, dokonuje się klasyfikacji betonu wedle:

Ciężaru objętościowego:

  • beton ciężki,
  • beton zwykły,
  • oraz beton lekki;

Sposobu zagęszczania i budowania:

  • beton natryskowy,
  • beton wałowany,
  • beton wirowany,
  • beton próżniowy;

Właściwości:

  • beton jastrychowy
  • beton polimerowy
  • fibrobeton
  • żużlobeton
  • asfaltobeton
  • beton komórkowy
  • beton autoklawizowany

Kierunki rozwoju:

  • beton wysokowytrzymały
  • beton ultra-wysokowytrzymały
  • beton przeźroczysty
  • beton papierowy
  • beton z pianki szklanej
  • beton samoczyszczący
  • beton geopolimerowy
  • beton ekspansywny
  • beton samozagęszczalny
  • beton siarkowy

Ważne cechy

Jedną z ważniejszych cech betonu jest jego wytrzymałość na ściskanie. To ona decyduje między innymi o możliwości zastosowania w konstrukcjach drogowo-mostowych.

Wytrzymałość betonu, ale także trwałość oraz odporność na korozję w dużej mierze uzależniona jest od porowatości. Klasa betonu określa gwarantowaną wytrzymałość, a ta związana ze ściskaniem uzależniona jest od szeregu parametrów, w tym:

  • składu betonu,
  • rodzaju i ilości cementu,
  • wskaźnika c/w,
  • warunków środowiska,
  • sposobu obciążenia,
  • czasu obciążenia,
  • wieku betonu,
  • oraz geometrii badanych elementów próbnych.

Od porowatości w dużej mierze uzależniona jest także wodoszczelność betonu, czyli jego zdolność do przeciwstawiania się przepływowi wody bieżącej będącej pod ciśnieniem. Aby uzyskać pożądane parametry wodoszczelności, w betonie nie powinno być zbyt dużej liczby wolnych przestrzeni w strukturze.