Terakota pokrywająca schody zewnętrzne prowadzące do domu, balkon i taras oraz podłogę altany, powinna być z oczywistych względów odporna na działanie czynników atmosferycznych i pokryta powłoką antypoślizgową. Bardzo ważnym parametrem technicznym, który powinien być uwzględniony przy ich zakupie jest mrozoodporność.
Płytki mrozoodporne są dostępne w różnych wzorach i teksturach. Ich parametry techniczne są również zróżnicowane. Mrozoodporna terakota jest zaprojektowana do zastosowania w miejscach, gdzie mogą występować niskie temperatury otoczenia, poniżej zera. Zanim trafia one na rynek przechodzą testy odporności na działanie niskich temperatur. Polska jako kraj położony w strefie klimatu umiarkowanego wprowadziła normę PN EN 202. Oznaczenie to informuje kupującego, że płytki zostały poddane testowi cyklicznej zmiany temperatury w zakresie od -15 stopni Celsjusza do 15 stopni Celsjusza. Tego typu testy polegają na pięćdziesięciokrotnym zamrożeniu i rozmrożeniu płytek. Na tym jednak nie koniec. Tak potraktowaną terakotę poddaje się serii badań, na podstawie których producent może upewnić się, że mrozoodporne płytki nie uległy uszkodzeniu.
Międzynarodowe normy ISO
W niektórych krajach europejskich obowiązują inne normy mrozoodporności. Jeżeli nie widnieje na nich informacja o zgodności z normą PN EN 202, to najprawdopodobniej oznacza poddawanie ich testom stukrotnego zamrażania i rozmrażania w temperaturze od -5 do 5 stopni Celsjusza. Takie rozwiązania nie sprawdzą się w Polsce. Wyjątkiem na tym tle jest terakota mrozoodporna oznaczona międzynarodowymi normami ISO. Są one bardziej restrykcyjne niż PN EN 202, ponieważ płytki są poddawane aż stukrotnemu zamrażaniu i rozmrażaniu w zakresie temperatury od -50 stopni do 50 stopni Celsjusza.
Nasiąkliwość płytek
Oznaczenie mrozoodporności nie daje gwarancji, że wybrana terakota nie ulegnie uszkodzeniu. Zdarza się, że temperatura może spaść do -25 stopni Celsjusza (szczególnie na wschodnich i południowych krańcach Polski). Poza tym, roczny cykl zamrażania i rozmrażania płytek może obejmować nawet do 250 takich zjawisk. Z tego powodu oprócz parametru mrozoodporności trzeba uwzględnić parametr nasiąkliwości. W celu określenia parametrów nasiąkliwości ustalono skalę od I do III grupy. Im wyższa grupa, tym większa nasiąkliwość. Parametr w zależności od grupy prezentuje się następująco:
- I grupa – nasiąkliwość poniżej 3%,
- II grupa – nasiąkliwość w zakresie od 3% do 10%,
- III grupa – nasiąkliwość ponad 10%
Im mniejsza nasiąkliwość płytek, tym wyższe właściwości mrozoodporne. Z reguły płytki zakwalifikowane do III grupy jako silnie chłonące wilgoć charakteryzują się niską odpornością na uszkodzenia, dlatego raczej nie są stosowane na podłogach. Można stosować je w pomieszczeniach, na suchych ścianach wewnętrznych (np. w kuchni). Ze względu na dużą nasiąkliwość nie mają właściwości mrozoodpornych. W Polsce najlepiej sprawdzają się płytki o nasiąkliwości poniżej 3%. Parametr nasiąkliwości jest oznaczony symbolem EI.
Oprócz oznaczenia mrozoodporności i grupy nasiąkliwości przy zakupie terakoty przeznaczonej do pokrycia podłogi lub schodów konieczne jest uwzględnienie stopnia ścieralności, która informuje o odporności na uszkodzenia. Podobnymi parametrami opisanymi wyżej powinny charakteryzować się produkty montażowe – klej i fugi. Zastosowanie mrozoodpornej terakoty o dobrych właściwościach w połączeniu z nieodpowiednimi produktami montażowymi doprowadzi do naprężeń, które mogą powodować popękanie terakoty. Wynika to ze zjawiska zwiększania objętości przez wodę podczas zamrażania o ponad 9%.