Zmierzch mokrej roboty, czyli o systemach suchej zabudowy

Robisz remont i przerażają cię nierówne ściany? Potrzebujesz zabudować do tej pory nie użytkowany strych, postawić ściankę działową lub poprawić izolacyjność akustyczną pomieszczeń? Chcesz zrobić remont i nie spłukać się przy tym całkowicie? Skorzystaj z systemów suchej zabudowy – to prosty, trwały i ekologiczny sposób nawet na skomplikowane operacje budowlane.

Trochę historii

Aby powiedzieć o tym, czym w istocie są systemy suchej zabudowy, trzeba cofnąć się o – bagatela – blisko dziesięć tysięcy lat, bo już przed wiekami mieszkańcy Bliskiego Wschodu wykorzystywali wapno zmieszane z kamieniami wapiennymi do wyrobu gipsu, którym następnie pokrywali ściany, podłogi czy paleniska w swoich domostwach. O trwałości tego materiału świadczą zachowane budowle na terenie dawnej Babilonii czy ruiny starożytnego Rzymu, gdzie zaprawy wapienne i gipsowe stosowano na dużą skalę.

Do Polski gips trafił jeszcze przed powstaniem zrębów państwowości, bo pierwsze jego ślady pochodzą z IX wieku. Zaprawy tego typu stosowano w średniowiecznym budownictwie sakralnym, co widać chociażby w pozostałościach kościoła w pierwszej polskiej stolicy – Gnieźnie.

Historia samej płyty gipsowo-kartonowej, wykorzystywanej w systemach suchej zabudowy, jest nieco krótsza, bo sięga raptem XIX wieku, kiedy amerykański przedsiębiorca – Augustine Sackett – stworzył panele ze smoły węglowej obłożone słomianym papierem, wykorzystywane do pakowania dużych przedmiotów. Po wielu próbach smołę zastąpiono gipsem, a słomę – szarym papierem. Wynalazek został opatentowany w 1889 roku i jest – w nieco uwspółcześnionej formie – używany do dziś.

Gips dobry na wszystko

Co składa się na taką popularność gipsu i suchej zabudowy? Trudno wskazać jeden dominujący czynnik, bowiem w różnych zastosowaniach przydatne okazują się rozmaite właściwości produktów gipsowych. Po pierwsze: gips kopalniany jest materiałem naturalnym, a więc – co za tym idzie – ekologicznym i zdrowym. Jego właściwości chemiczne są odpowiednie dla organizmu ludzkiego, dzięki czemu może być bez obaw wykorzystywany w kontakcie z człowiekiem.

Jeśli napiszemy, że gips jest dobry na wszystko, to nie będzie to przesada. Oprócz tradycyjnych zastosowań – związanych z budownictwem i architekturą – szczególnie popularne jest wykorzystanie gipsu w sztukach pięknych oraz w medycynie (zwłaszcza w chirurgii i stomatologii). Bez gipsu nie obejdzie się przemysł ceramiczny, papierniczy, a nawet – spożywczy (gips stosuje się do klarowania win). Mało? W rolnictwie gips przyda się do nawożenia gleb, w przemyśle chemicznym – do produkcji farb i lakierów.

Stosowaniu materiałów gipsowych w budowlanej praktyce winna towarzyszyć znajomość jego właściwości w tym zakresie. Tworzywa gipsowe są lekkie, odznaczają się dobrą izolacyjnością cieplną oraz akustyczną, świetnie akumulują ciepło oraz są ognioodporne. Zachowując wysoką wytrzymałość mechaniczną, są jednocześnie odporne na niskie temperatury.

Polskie Stowarzyszenie Gipsu
Gips krystaliczny. Źródło: Polskie Stowarzyszenie Gipsu

Tym, co coraz częściej daje przewagę gipsu nad innymi materiałami, jest zdrowotne oddziaływanie produktów gipsowych. W jaki sposób gips może wpływać na naszą kondycję? Okazuje się, że pomieszczenia wykończone z pomocą gipsu lub z zastosowaniem płyt gipsowo-kartonowych w systemach suchej zabudowy tworzą odpowiednie dla ludzkiego organizmu warunki higieniczno-wilgotnościowe. Słowem – mikroklimat każdego budynku zależy w dużej mierze od zastosowanych materiałów, zaś gips jest jednym z tych, które regulują poziom wilgotności w pomieszczeniach. W gipsie kopalnianym – jako materiale naturalnym – brak jest również pierwiastków promieniotwórczych, dzięki czemu ściany suchej zabudowy nie powodują zagrożenia radioaktywnego.

Zabudowa na sucho

Sucha zabudowa to – najkrócej mówiąc – wszelkie metody wykańczania wnętrz, które nie wymagają zastosowania tzw. wody zarobowej, niezbędnej przy wiązaniu tradycyjnych materiałów budowlanych: betonu czy tynku cementowo-wapiennego. W systemach suchej zabudowy wszelkie stosowane materiały, jakie służą osłanianiu elementów konstrukcyjnych budynku (jak ściany działowe czy podwieszane sufity), mocowane są za pomocą elementów złącznych tj. kotew czy różnego rodzaju wkrętów, zszywek czy kleju, co nie pociąga za sobą konieczności wykorzystania dużej ilości wody.

Polskie Stowarzyszenie Gipsu

Dlaczego warto zdecydować się na suchą zabudowę? Jeśli wymienione wcześniej cechy samego gipsu nie są wystarczającą odpowiedzią, to niech przemówią kolejne zalety płyt gipsowo-kartonowych. Ognioodporność sprawia, że ten rodzaj materiału często wykorzystywany jest do produkcji i budowy zabezpieczeń ogniowych. Płyta gipsowo-kartonowa jest niepalna i odporna na działanie wysokich temperatur powstających podczas pożaru. W ten sposób systemy ścienne lub sufitowe o niewielkiej grubości uzyskują odporność ogniową nawet do 120 min.

System suchej zabudowy jest lekki, nie powoduje więc nadmiernych obciążeń dla stropów – bez obaw można tworzyć konstrukcje w różnych formach, zajmujących mniejszą powierzchnię przy porównywalnych właściwościach akustycznych. Dodatkowo ściany w systemie suchej zabudowy doskonale nadają się do montażu instalacji wewnętrznych, są estetyczne i dają nieograniczone możliwości aranżacyjne. Komponenty do budowy systemów suchej zabudowy ze względu na swą niewielką wagę są dużo łatwiejsze w transporcie, pozwalają oszczędzać energię, a przy tym można je zbudować niezwykle szybko i łatwo.

Źródło: Polskie Stowarzyszenie Gipsu