W Polsce istnieje ponad 140 sztucznych zbiorników wodnych. Najstarszym jest zapora Mylof zbudowana na rzece Brda w 1848 r. W 2013 r. na rzece Myja został utworzony akwen Smardzew.
Sztuczne zbiorniki mają różnorodne zastosowanie. Podstawowymi z nich są funkcje przeciwpowodziowe lub przeciwpożarowe. Większość zalewów pełni także rolę ośrodków rekreacyjno-wypoczynkowych oraz stanowi doskonałe miejsca do uprawiania sportów wodnych.
Rola sztucznych zbiorników wodnych
Sztuczny zbiornik wodny powstały w wyniku spiętrzenia rzeki stanowić może źródło wody dla okolicznych mieszkańców, a także lokalnego przemysłu. Często na brzegach takich zbiorników powstają hydroelektrownie przetwarzające energię wodną na elektryczną. Odpowiednio zagospodarowane i utrzymane w czystości akweny mogą stać się również stawami hodowlanymi. Ponadto sztuczny zbiornik może stanowić źródło nawadniania pobliskich pól uprawnych. Budowa zalewu może sprzyjać rozwojowi turystyki w danym rejonie. Często w pobliżu powstają ośrodki wypoczynkowe oraz gospodarstwa agroturystyczne. Ma to niewątpliwy wpływ na rozwój gospodarczy regionu i poprawę sytuacji finansowej mieszkańców. Mimo że często budowa sztucznego akwenu spotyka się ze zdecydowanym sprzeciwem ekologów, można dojść do kompromisu, ocenić faktyczny wpływ zalania określonego terenu na ekosystem i wybrać złoty środek, który w możliwie najmniej inwazyjny sposób wpłynie na faunę i florę w miejscu przedsięwzięcia. Należy przy tym zwrócić uwagę na fakt, że zbiorniki powstają zwykle na terenach systematycznie zalewanych przez rzekę. Powstanie na nich akwenu spowoduje, że pojawią się siedliska dla wielu gatunków ryb oraz ptaków wodnych (źródło: http://www.pg.gda.pl/~rdusz/pliki/imig_06_2007.pdf).
Jak powstaje sztuczny zbiornik wodny?
Najczęściej zbiornik powstaje dzięki spiętrzeniu wody w rzece za pomocą zapory. Proces odbywa się pod ścisłą kontrolą inżynierów, którzy ściśle określają teren zalewu. Jest to przede wszystkim istotne dla bezpieczeństwa mieszkańców. Aby zbiornik spełniał swoje funkcje, musi być odpowiednio zabezpieczony. Chodzi tu przede wszystkich o ochronę brzegu przed podmyciem, ale ważne jest również wzmocnienie dna. W związku z tym prowadzi się określone prace hydrotechniczne. Ich specyfika wymaga zaangażowania wykwalifikowanych nurków, którzy, stosując nowoczesne rozwiązania technologiczne, pomagają w utrzymaniu zbiornika w dobrym stanie.
Obecnie, gdy źródła wody ulegają stopniowej redukcji, budowa sztucznych zbiorników jest w pełni uzasadniona. Nowoczesne rozwiązania pomagają na tworzenie ich z uwzględnieniem ochrony środowiska naturalnego.