Inwestor, który nie dość uważnie przeczytał przepisy i nie dopełnił wymaganych formalności, powinien liczyć się z tym, że otrzyma nakaz rozbiórki. Co zrobić w takiej sytuacji? Czy organ może cofnąć wydaną decyzję? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej.
Przeprowadzenie robót budowlanych bez wymaganego pozwolenia na budowę to samowola budowlana. Decyzja o nakazie rozbiórki może być wydana już po zakończeniu prac budowlanych, albo w trakcie trwania budowy. Organem kompetentnym do wydania nakazu rozbiórki jest powiatowy inspektor nadzoru budowlanego i wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.
Na kim ciąży obowiązek rozbiórki?
Zanim zostanie wydana decyzja o nakazie rozbiórki inwestor może już sprzedać budynek, który powstał w ramach samowoli budowlanej. W takiej sytuacji nabywca niestety nie jest zwolniony z odpowiedzialności. Obowiązek rozbiórki obciąża zarówno inwestora, jak i nabywcę. Nabywca może dochodzić od inwestora odszkodowania w drodze postępowania cywilnego. Nakaz rozbiórki to zupełnie odrębna kwestia, która jest rozpatrywana na drodze postępowania administracyjnego.
Organ może odstąpić od decyzji
Organ może odstąpić od decyzji dotyczącej rozbiórki obiektu budowlanego w dwóch przypadkach:
- kiedy samowola budowlana nie będzie niezgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
- jeżeli nielegalny obiekt budowlany spełnia wymogi techniczno – budowlane
W obu przypadkach samowola budowlana może zostać zalegalizowana. Czasami organ nie dostrzega, że zachodzi jedna z wymienionych wyżej przesłanek. Należy to wykazać w odwołaniu od decyzji. Jeżeli i to nie przyniesie rezultatu nabywcy lub inwestorowi pozostaje skarga do sądu administracyjnego na niezgodność decyzji z prawem.
Obiekty nieużytkowane i niewykończone
Uprawniony organ może wydać nakaz rozbiórki także w odniesieniu do obiektów nieużytkowanych i niewykończonych. Nakaz rozbiórki w takich przypadkach ma na celu uporządkowanie terenu. Zobowiązanym do rozbiórki może być właściciel lub zarządca obiektu. W stosunku do nieużytkowanego lub niewykończonego obiektu wydaje się nakaz rozbiórki tylko wtedy, gdy nie można przeprowadzić remontu, odbudowy, ani robót wykończeniowych z uwagi na ich stan.
Decyzja o nakazie rozbiórki
Decyzja, która nie spełnia prawnych wymogów, jest sprzeczna z prawem – można wnieść odwołanie, a gdy to nie przyniesie rezultatów – skargę administracyjną do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Prawidłowo wydana decyzja o nakazie rozbiórki zawiera takie informacje, jak:
- oznaczenie organu administracji publicznej
- datę wydania
- oznaczenie strony lub stron
- powołanie podstawy prawnej wydania decyzji
- precyzyjne określenie obiektu budowlanego i terenu, który ma być uporządkowany
- termin przystąpienia do rozbiórki i datę jej zakończenia
- uzasadnienie faktyczne i prawne
- pouczenie, że służy od niej odwołanie i w jakim trybie
- podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do jej wydania
Organ wydający decyzję powinien określić termin przystąpienia do rozbiórki wynoszący co najmniej 6 tygodni od dnia doręczenia decyzji jej adresatowi.
Bierna postawa nie jest rozwiązaniem
Jeżeli adresat (inwestor, właściciel, zarządca nieruchomości) zignoruje decyzję i nie podejmie się rozbiórki obiektu budowlanego naraża się na:
- grzywnę
- postępowanie przed sądem (organ złoży wniosek o ukaranie)
Niedopełnienie obowiązku rozbiórki zgodnie z nakazem organu grozi nie tylko grzywną, ale także karą ograniczenia wolności oraz karą pozbawienia wolności do 2 lat.